Cửu nhật Tề sơn đăng cao 九日齊山登高 • Lên núi Tề ngày mùng chín
九日齊山登高
江涵秋影雁初飛,
與客攜壺上翠微。
塵世難逢開口笑,
菊花須插滿頭歸。
但將酩酊酬佳節,
不用登臨恨落暉。
古往今來只如此,
牛山何必獨沾衣。
Cửu nhật Tề sơn đăng cao
Giang hàm thu ảnh nhạn sơ phi,
Dữ khách huề hồ thướng thuý vi.
Trần thế nan phùng khai khẩu tiếu,
Cúc hoa tu sáp mãn đầu quy.
Đãn tương mính đính thù giai tiết,
Bất dụng đăng lâm hận lạc huy.
Cố vãng kim lai chỉ như thủ,
Ngưu sơn hà tất độc triêm y.
Dịch nghĩa
Sông ôm bóng mùa thu, nhạn mới bắt đầu bay đi tránh rét,
Cùng khách tha hương đem bầu rượu lên núi đồi.
Cõi trần khó gặp lúc hé miệng cười,
Phải nên gắn hoa cúc đầy đầu đem về nhà.
Chỉ nên say tuý luý đối đãi với tiết đẹp trời,
Không muốn lên đấy ngồi sầu hận ánh tà dương.
Xưa qua giờ lại chỉ có như vậy thôi,
Việc gì một mình đứng trên núi Ngưu khóc ướt cả áo.
Cửu nhật là trùng dương, tiết ngày mồng 9 tháng 9 âm lịch, ngắm hoa uống rượu.
Ngưu sơn
Núi ở nước Tề, đời Xuân Thu, Tề Cảnh Công lên núi trông về cố quốc mà khóc.
Bản dịch của Hải Đà
Sông thu lồng bóng nhạn mong manh,
Bầu bạn thong dong cảnh sắc xanh.
Thế tục buồn vương, môi héo nụ,
Đường về cúc giắt, bước dồn nhanh.
Mong sao cảnh đẹp, vui cùng rượu,
Chẳng phí trèo non, cảm nắng hanh.
Sự thế xưa nay trời đất chuyển,
Cớ gì lên núi đứng buồn tênh.
Bản dịch của Trần Trọng Kim
Dòng thu bóng lộn nhạn bay
Đeo bầu cùng bạn lên ngay núi đồi
Cõi trần dễ hé miệng cười
Đầu cài hoa cúc thảnh thơi trở về
Cảnh vui rượu ngọt thoả thuê
Cần chi lên núi khắt khe bóng chiều
Xưa nay chỉ có bấy nhiêu
Việc gì phải đứng núi Ngưu mà buồn
Nguồn: Trần Trọng Kim, Đường thi, NXB Văn hoá thông tin, 1995
Bản dịch của Trần Trọng San
Nhạn thu vừa tới, bóng in sông,
Cùng khách đem bầu lên núi trông.
Mở miệng cười vui, đời khó dịp,
Đầy đầu trở lại, cúc gài bông.
Lấy say đền đáp ơn mùa đẹp,
Chẳng hận lên cao, oán tịch dương.
Kim cổ đến đi như vậy cả,
Cảnh Công hà tất lệ trào tuôn.
Bản dịch của Lê Nguyễn Lưu
Màu thu lồng nước nhạn bay qua,
Cùng khách mang bầu đến núi xa.
Hiếm được gượng cười trong cõi thế,
Ra về hái giắt một đầu hoa.
Chỉ xin đem rượu vui ngày tốt,
Há phải lên cao hận nắng tà?
Nay lại xưa qua thì cũng vậy,
Non Ngưu chi để lệ chan hoà!
Nguồn: Đường thi tuyển dịch, NXB Thuận Hoá, 1997
(nguồn)